Başlangıcından bu yana, psikanaliz farklı akımlara bölünmüştür. Yaşadığı surece, Freud kimin gerçekten psikanalist olduğunu ve kimin alanın dışına çıktığını söyledi durdu. (Jung, Adler ve diğer birkaç kişi). IPA daha sonra bu rolü üstlenmeye çalıştı, ancak Lacan’ın dışlanması analitik ortamı darmadağın etti. Bugün IPA’ya üye olmayan ciddi psikanalist formasyonu veren birçok Lacanyan derneğin olduğu bilinmektedir. Ama bazıları için psikanaliz yerine psikanalizler demek daha doğru olur…

Halbuki, anlaşmazlıkların ve hakaretlerin ötesinde, gerçekten de tek bir psikanaliz vardır.  Nitekim, bir analisti – psikanaliz pratiği olanı– üç ana kritere uyduğunda tanımak kolaydır.

. Birincisi yöntemle ilgilidir: hastanın serbest çağrışımları (aklından geçen her şeyi söylemesi) ve psikanalistin dalgalı ve yorumlayıcı dinlemesi.

. İkincisi ise çerçeveye dair: serbest çağrışımların oluşumunu en iyi şekilde sağlayan yani iki karşıt karakterin iki ayrı alanda konumlandığı divan -koltuk düzeni. O zaman bakış düşer ve yerine yalnızca söz kalır.

. Üçüncü kriter ise, hiçbir analistin hiçbir zaman sorgulamadığı Freud’un bir kaç temel kuramına uyulmasından oluşur: özneye rağmen kendini direten bir bilinçdışının tanınması, infantil cinselliğinin göz önüne alınması, aktarım kavramının da tedavinin motoru olması.

Elbette, kuramsallaştırma ve müdahale yöntemleri daha sonra uygulayana göre değişecektir, ancak bu üç ana kriter bir klinisyeni psikanalist olarak tanımlamak için hem gerekli hem de yeterlidir.

Disiplinimizin bu birliğinin içinde böyle önemli saklanamayan bölünmelerin olduğuna üzülmeli mi? Bunlar kuşkusuz her analistin tekilliğinden ve hatta duyarlılığından olmakla birlikte, aynı zamanda Lacan’ın daha sonraki hükmünden de kaynaklanmaktadır: “psikanaliz aktarılamazdır”!  Dahası, analistlerin de öncelediği teorik referansları, analizan olarak süreçleri, deneyimleri çalışmaya olan aktarımları, ruhsal yapıları, stilleri vb. vardır.

Bununla birlikte, yine de bazı engellerinden kurtulmak için birinin varlığında kendi sözcelemelerinden bir şeyler duyabilmek için hala divan macerasını denemek isteyenler için bu psikanaliz pratiğindeki çeşit çeşit psikanalistler oldukça kalabalıklar… Güzel haber, değil mi?

Not: Bu kısa notlar, psikanalist formasyonuna ayrılan gelecek  (Séminaire d’hiver)         Kış Seminerinde   kuşkusuz çeşitli genişletmelerde yerini bulacaktır.

 Thierry ROTH, ALI Başkan Yardımcısı

Çeviri: Derya Gursel