Σε αυτούς τους αβέβαιους καιρούς, σίγουρα δεν μπορούμε να στερήσουμε από τους εαυτούς μας τη χαρά να δούμε την Παναγία των Παρισίων να αποκαθίσταται. Είναι επίσης μια ευκαιρία να αναλογιστούμε ένα σύγχρονο παράδοξο: ποτέ άλλοτε δεν υπήρξε τόση δυσπιστία απέναντι στην άσκηση επιρροής, ενώ ταυτόχρονα η ανάγκη για θρησκεία συνεχίζει να αυξάνεται. Ένα πάθος για το Ένα, τα αποτελέσματα του οποίου συγκλονίζουν τον σύγχρονο κόσμο.
Οι ψυχαναλυτές προσλαμβάνουν καθημερινά την μαρτυρία του ότι αυτό ακριβώς που αναζητεί κάποιος μπορεί ταυτόχρονα να το καταγγέλει βίαια. Και η πρακτική του αναλυτή αποσκοπεί ακριβώς στο να ξεμπλέξει αυτή τη δυστυχισμένη σχέση με το Ένα, που κατά τα άλλα δεν έχει διέξοδο: επειδή η αρχική αγάπη μετατρέπεται σε μίσος, ελλείψει κάποιας μεταβίβασης υπό επεξεργασίας. Το ξέρουμε αυτό… αλλά μας αφορά επίσης.
Για να εκπονηθεί αυτή η μεταβίβαση ο αναλυτής δανείζει τον εαυτό του σε αυτήν, με το τίμημα να γίνει ο ίδιος το απόβλητό της. Είναι η πράξη του.
Αλλά δεν εργάζεται μόνος του, αυτό θα ήταν αδύνατο. Είναι με αυτόν τον τρόπο που οι αναλυτές έρχονται αντιμέτωποι, μαζί με το ζήτημα του θεσμού ή της ομάδας, με το ζήτημα Ενός που θα τους δώσει μια επίφαση συνοχής.
Ο Melman κατάφερε να κρατήσει αυτή τη θέση για εμάς, με την υποστήριξη μερικών άλλων, επιτρέποντάς μας για μεγάλο χρονικό διάστημα να εργαστούμε αθόρυβα στο καταφύγιο που μας παρείχε.
Τώρα που έφυγε, μας μένει το ερώτημα: θα μπορέσουμε να δημιουργήσουμε, στη θέση αυτού του Ενός, εργασίες που να αξίζουν αρκετά ώστε να δημιουργήσουμε έναν δεσμό μεταξύ μας, διαφορετικό από αυτόν της ευκαιρίας ή της συγκυρίας;
Καλές γιορτές σε όλους σας!
Stéphane THIBIERGE
Πρόεδρος της ALI